Sommige statements komen binnen als een vlakke hand op een winterse ochtend. Deze is er zo één. Een zin die zich vastbijt in je hersenpan, net als een hardnekkig refrein dat je niet loslaat. “Hoezo antisemitisch? Ik zou Netanyahu ook een lul vinden als ie niet Joods was.” Geloof me, dat lees je niet weg als een etiket op een pindakaaspot.
Het is niet zomaar een quote. Het is een molotovcocktail, verpakt in een grap. De tekst barst van de branie, zoals alleen een oma van Loesje dat kan. Ze staat daar, denk ik, ergens in de keuken. Met haar handen in het sop en een blik die meer werelden heeft gezien dan jij in al je Netflix-marathons. Ze zegt het terloops, alsof ze praat over een vergeten verjaardag. Maar haar woorden snijden, ze laten niemand ontsnappen. Je kunt het ermee eens zijn, je kunt het verafschuwen, maar negeren is geen optie.
Het kunstwerk – want dat is het – lijkt op het eerste gezicht eenvoudig. Een knipoog naar de vlag van Palestina, een paar strakke letters, en dat inmiddels beroemde handschrift van Loesje. Maar het zit vol geladen symboliek. De kleuren schreeuwen meer dan de tekst zelf, en de boodschap? Die legt de vloer aan met je morele balans. Durf je te lachen? Durf je boos te worden? Alles voelt verdacht. Elk gevoel lijkt een val.
En Netanyahu? Ach, de man zelf is hier slechts een symbool. Een avatar van een groter verhaal. Hij draagt de sterren van zijn eigen narratief met trots, maar wordt in deze tekst neergehaald tot een karikatuur. Niet vanwege zijn religie, maar vanwege zijn daden. Het is een boodschap die de grenzen van satire oprekt tot ze bijna scheuren. Maar precies daar, op dat breekpunt, ligt de kracht van de tekst.
Ik zie de oma van Loesje voor me. Zittend aan een keukentafel met een kop thee die inmiddels koud is geworden. Ze kijkt naar de wereld en ziet niet de chaos, maar het patroon. Met de precisie van een chirurg snijdt ze door alle pretenties heen. Haar woorden zijn pijnlijk eerlijk, maar nooit kwaadaardig. Ze zijn bedoeld om wakker te schudden, niet om te kwetsen.
Misschien is dat de les die we kunnen leren van deze oma. Dat het mogelijk is om scherp te zijn zonder haatdragend te worden. Dat je kunt vloeken in de kerk zonder die in brand te steken. En dat een goed geplaatste grap soms meer impact kan hebben dan een miljoen boze tweets.
De oma van Loesje is geen echt persoon, maar haar geest waart rond in iedereen die durft te zeggen wat anderen niet eens durven te denken. En dat, beste lezer, is iets wat we allemaal wat meer kunnen gebruiken.
